Mariusz Robak, Autor w serwisie Przeglądy SOI

Przegląd SOI – obowiązek i bezpieczeństwo

Praca na wysokości to jedna z najbardziej niebezpiecznych form działalności zawodowej. Dlatego tak ważne jest, by stosowany sprzęt asekuracyjny był nie tylko odpowiednio dobrany, ale przede wszystkim sprawny i regularnie kontrolowany. Środki ochrony indywidualnej (SOI) mogą uratować życie – pod warunkiem, że nie zawiodą w krytycznym momencie. W tym artykule wyjaśniamy, dlaczego przegląd SOI to nie opcja, a obowiązek – i co grozi, jeśli się go zignoruje.

Czym są SOI i kiedy ich używamy?

Środki ochrony indywidualnej (SOI) do prac na wysokości to wszelkie elementy zabezpieczające pracownika przed upadkiem. W skład takiego sprzętu wchodzą m.in.:

szelki bezpieczeństwa,
linki i amortyzatory,
zatrzaśniki, karabinki,
taśmy stanowiskowe,
urządzenia samohamowne,
kaski ochronne.

Tego typu sprzęt jest obowiązkowy przy wszelkich pracach na wysokości – niezależnie, czy chodzi o budowę, prace konserwacyjne, montażowe czy energetyczne.

Ale samo posiadanie sprzętu nie wystarczy. SOI muszą być regularnie kontrolowane i dopuszczane do użytku przez osobę kompetentną, aby były bezpieczne w użytkowaniu.

Co mówi prawo o przeglądach SOI?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami unijnymi i krajowymi, środki ochrony indywidualnej powinny być:

„utrzymywane w należytym stanie technicznym oraz poddawane przeglądom i konserwacji zgodnie z instrukcjami producenta.”

Wszyscy producenci tego typu sprzętu zalecają, aby przegląd SOI był wykonywany nie rzadziej niż raz na 12 miesięcy. Przegląd musi być wykonany przez osobę przeszkoloną i posiadającą autoryzację lub odpowiednie kwalifikacje.

Brak aktualnych przeglądów to:

❌ naruszenie przepisów BHP,
❌ niedopuszczenie lub zatrzymanie prac na wysokości,
❌ ryzyko odmowy wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela,
❌ realne zagrożenie życia pracowników.

Jak wygląda profesjonalny przegląd SOI?

Podczas przeglądu sprawdzany jest każdy element sprzętu:

🔎 Stan taśm i przeszyć w szelkach,
🔎 Uszkodzenia mechaniczne, ślady zużycia, deformacje,
🔎 Sprawność zatrzaśników, karabinków, urządzeń samohamownych,
🔎 Czytelność etykiet i numerów seryjnych,
🔎 Stopień zużycia sprzętu,
🔎 Zgodność z dokumentacją producenta.

Po zakończeniu przeglądu uzupełniana jest dokumentacja sprzętu, który przeszedł kontrolę. Taki dokument jest dowodem, że pracodawca dopełnił obowiązków w zakresie BHP.

Dlaczego warto przeglądać SOI u specjalistów?

W PrzegladySOI.pl zajmujemy się kontrolą sprzętu od lat. Nasze przeglądy są:

✅ zgodne z normami EN i zaleceniami producentów,
✅ wykonywane przez certyfikowanych inspektorów,
✅ zakończone pełną dokumentacją,
✅ szybkie i możliwe z wysyłką lub dojazdem do klienta.

Oferujemy również wsparcie przy kompletowaniu sprzętu oraz szkolenia z jego użytkowania.

Podsumowanie – nie ryzykuj, sprawdzaj regularnie

Przegląd SOI to nie „papierologia”. To realna kontrola sprzętu, który każdego dnia chroni ludzkie życie. Nie warto odkładać tego „na potem”.

📅 Masz sprzęt do sprawdzenia? Umów termin przeglądu już dziś – działamy dla firm na terenie całej Polski.

👉 Skontaktuj się z nami

Okresowy przegląd SOI i codzienna kontrola

Sprzęt wysokościowy, czyli taki który chroni pracownika przed upadkiem z wysokości, możemy podzielić na sprzęt ochrony zbiorowej oraz indywidualnej. Do środków ochrony indywidualnej (SOI) należą między innymi uprzęże, szelki bezpieczeństwa, karabinki czy przyrządy samohamowne.

Odpowiedni dobór, przechowywanie oraz użytkowanie SOI ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo pracownika wysokościowego. Sprzęt wysokościowy powinien być stale kontrolowany. Istotna jest zarówno kontrola codzienna, jak i okresowy przegląd SOI.

Codzienny przegląd sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości

Indywidualny przegląd sprzętu wysokościowego powinien być wykonywany przed każdym rozpoczęciem pracy. To w interesie użytkownika jest utrzymanie sprzętu do prac na wysokości w jak najlepszej kondycji. Należy zwrócić szczególną uwagę na uszkodzenia które mogły powstać w czasie użytkowania bądź przechowywania sprzętu. Mogą być to uszkodzenia mechaniczne, termiczne czy chemiczne, takie jak rozprucia, uszkodzenia szwów, przetarcia, pęknięcia, zgniecenia i inne odkształcenia, przebarwienia i zabrudzenia (szczególnie te po kontakcie z chemikaliami), pojawienie się pleśni, korozja.

Przed użyciem należy sprawdzić czy mechanizmy przyrządów pracują płynnie i bez zacięć, a dodatkowo w trakcie użytkowania pilnować by sprzęt SOI nie ulegał nadmiernemu zabrudzeniu i nie miał kontaktu ze środkami chemicznymi które mogą go poważnie uszkodzić. Istotnym aspektem jest również tzw. kultura użytkowania, czyli wykorzystywanie sprzętu zgodnie z jego przeznaczeniem i zaleceniami producenta, nawet gdy wymaga to od użytkownika dodatkowych operacji linowych.

W przypadku zauważenia uszkodzeń lub nieprawidłowości należy wycofać sprzęt z użycia. W przypadku braku pewności co do sprawności sprzętu powinien on zostać przekazany do kontroli osobie kompetentnej lub producentowi.

Okresowy przegląd SOI

Osobista kontrola sprzętu nie zwalnia jednak użytkownika z dokonywania co 12 miesięcy kontroli SOI u wykwalifikowanej osoby. Na czym polega kontrola SOI możecie przeczytać tutaj.

Ponadto należy także pamiętać, że podpisywanie elementów tekstylnych jest dozwolone jedynie specjalnymi markerami, co powinno zostać zaznaczone przez użytkownika w karcie produktu. Podpisywanie zwykłymi markerami jest częstą przyczyną wycofania produktów z użycia podczas okresowej kontroli. Innymi czynnikami które często dyskwalifikują sprzęt, a są zwykle efektem niewiedzy użytkownika, to na przykład samodzielne modyfikacje sprzętu czy popularne ozdabianie kasków naklejkami.

Na czym polega przegląd SOI?

Każdy wykonywany przegląd SOI składa się z kilku powtarzalnych etapów.

Pierwszym, najważniejszym etapem przeglądu sprzętu jest sprawdzenie go pod kątem stopnia zużycia oraz powstałych wad. Taka inspekcja wykonywana jest bardzo skrupulatnie, a każdy element przeglądanego SOI jest dokładnie oglądany.

Drugim etapem kontroli SOI jest wypełnienie karty produktu. Jeżeli nie posiadasz takiego dokumentu, w swojej ofercie posiadam również usługę jej założenia. Szczegóły znajdziesz w mojej ofercie przeglądów sprzętu.

Kolejnym etapem są testy kontrolowanego sprzętu. Każdy element poddawany kontroli jest indywidualnie testowany pod kątem sprawności i działania.

Na koniec sporządzany jest raport z kontroli, który kwalifikuje sprzęt wysokościowy do użycia lub wycofania z użytku. Sprzęt nienadający się do dalszego użytkowania powinien zostać jednoznacznie zniszczony w sposób który nie pozwoli na dalsze jego wykorzystywanie do pracy.

Wykonywanie przeglądu SOI jest bardzo ważnym procesem, który zapewnia bezpieczeństwo pracy na wysokości. Dlatego istotnym jest, aby jego kontrola przebiegała dokładnie. Przed oddaniem sprzętu do kontroli upewnij się, że inspektor któremu zlecasz przegląd SOI jest osobą kompetentną oraz posiada odpowiednie uprawnienia.

Częstotliwość przeglądów SOI

Wiele razy spotkałem się z pytaniem od klientów „Jak często powinienem kontrolować swój sprzęt wysokościowy?”. Odpowiedzi na pytanie o częstotliwość przeglądów SOI jednoznacznie udzielają obowiązujące przepisy.

Zgodnie z tymi przepisami sprzęt SOI powinien być kontrolowany raz na 12 miesięcy lub częściej, chyba że zaistnieją sytuacje opisane poniżej.

Wyjątkiem są sprzęty po udarze lub zdarzeniu mającym wpływ na sprawność sprzętu. W momencie wystąpienia niebezpiecznego dla sprzętu zdarzenia, powinniśmy od razu oddać sprzęt do ponownego przeglądu i dopuszczenia do użytkowania. Nie należy i nie warto lekceważyć tego typu inspekcji, gdyż taki sprzęt może być niebezpieczny dla zdrowia i życia. Jeżeli pojawiają się wątpliwości co do stanu sprzętu, również warto zwiększyć częstotliwość przeglądów SOI.

Kontroler wykonujący przegląd sprzętu alpinistycznego w karcie przeglądu SOI wpisuje datę kolejnego przeglądu. Zwykle podawana jest data uwzględniająca 12 miesięcy. Może się jednak zdarzyć, że ze względu na stan sprzętu przegląd będzie zalecany wcześniej. Wówczas po upływie wyznaczonego terminu sprzęt powinien być oddany do ponownej inspekcji.

Poza okresowymi przeglądami sprzętu ochrony indywidualnej, zalecane są kontrole przed użyciem przez użytkownika sprzętu. To właśnie w ich bezpośrednim interesie jest utrzymanie dobrego stanu SOI, który zapewnia im bezpieczeństwo w pracy. Dlatego przed każdym użyciem należy sprawdzić swój sprzęt. Jeżeli chcesz się nauczyć na co zwracać uwagę przy indywidualnych kontrolach sprzętu, skontaktuj się ze mną. Prowadzę indywidualne i grupowe szkolenia z tego
zakresu.

Czy przegląd sprzętu wysokościowego jest konieczny?

Czy rzeczywiście przegląd sprzętu wysokościowego jest tak na prawdę konieczny? Czy należy go wykonywać? Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta. Zdecydowanie tak. Wynika to bezpośrednio z obowiązujących przepisów, instrukcji użytkowania, jak również z bezpieczeństwa pracy. Dlatego właśnie nie należy lekceważyć okresowych kontroli swojego sprzętu.

Prace na wysokości to zajęcie mocno obciążające fizycznie, ale także psychicznie. Z tego właśnie względu jest to praca niebezpieczna. Właściwe zabezpieczenie się przed upadkiem z wysokości jest więc tutaj bardzo istotne. Takim zabezpieczeniem jest właśnie przegląd sprzętu wysokościowego, czyli kontrola jego stanu.

Kontrola indywidualna sprzętu wysokościowego

Pierwszą osobą kontrolującą sprzęt jest sam użytkownik. To on ma styczność ze sprzętem na co dzień i często potrafi zauważyć pierwsze oznaki usterek lub zużycia. W interesie każdego z użytkowników jest utrzymanie sprzętu w dobrej kondycji. Nie zwalnia to jednak z obowiązku wykonywania okresowych kontroli u autoryzowanego przez producenta inspektora co najmniej raz na 12 miesięcy. Więcej o częstotliwości wykonywania przeglądów SOI znajdziesz tutaj.

Obowiązki pracodawcy – przeglądy SOI

Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikowi sprzętu ochrony indywidualnej, która będzie go zabezpieczać podczas prac alpinistycznych. Ważne jest, aby sprzęt którego używają pracownicy był dopuszczony do użytkowania przez osobę kompetentną. W interesie pracodawcy jest dopilnowanie okresowych i powypadkowych kontroli SOI. W sytuacji wypadkowej to właśnie na pracodawcy ciąży obowiązek udowodnienia, że używany przez pracownika sprzęt do prac na wysokości był dopuszczony do użytku.

Konieczność wykonywania okresowych kontroli wynika także z dołączanych przez producentów instrukcji użytkowania. Warto zapoznać się z jej zapisami i stosować się do nich.